İklab, bir şeyi başka bir şeye çevirmek ya da dönüştürmek anlamına gelir. Tenvin (yani iki üstün, iki esre ve iki ötre) den ya da Nun-u Sakin’den نْ (üstünde cezm olan NUN’dan) hemen sonra ب (BE) harfi gelirse iklab olur. Tenvin veya sakin NUN'un نْ okunuşları, "N"’den "M"’ye dönüşür.
Başka bir deyişle ب den hemen önce gelen sessiz N harfleri, N değil M olarak okunur. Mesela “Min bağdi” (مِنْ بَعْدِ) derken N harfi sessiz olduğu ve kendisinden sonra B harfi geldiği için “Min bağdi” değil “Mim bağdi” olarak okuruz.
Örneğin;
سَمِيعٌ بَصِيرٌ
Semîum basîr(un).
كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ
Kētibum bil adli.
بَغْيًا بَيْنَهُمْ
Bağyem beynehum.
مِنْ بَعْدِهِمْ
Mim bağdihim.
مِنْ بَقْلِهَا
Mim baglihē
فَمَنْ بَدَّلَهُ
Femem beddelehû
آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ
Ēyētim beyyinētin
لَيُنْبَذَنَّ
Leyumbezenne
وَمَنْ بَآءَ
Ve mem bēe.
عَوَانٌ بَيْنَ
Avēnum beyne
gibi.
İklab harfini, yani M olarak okunan bu N’yi 1 buçuk elif miktarı uzatmak vaciptir.
Bu dersi pekiştirmek için aşağıdaki videoyu izleyebilirsin:
Kalkale
Kalkale, vurgulu yani üstüne basa basa okumak demektir. Bazı harfler, sakin olduklarında vurgulu okunurlar. Kalkale, başka bir deyişle harflerin çıkış yerlerinden kuvvetli bir ses ile okunmasıdır.
Kalkale harfleri, 5 tanedir:
ب (BE)
ج (CİM)
د (DAL)
ط (TI)
ق (GAF)
Bu beş harfin herhangi birinin üstünde sükün (cezm) işareti bulunduğunda kalkale olur.
Örneğin;
لَمْ يَلِدْ
Lem yeliddd
وَلَمْ يُولَدْ
Ve lem yûleddd
قَدْ قَامَ
Gaddd Gâm
اِذَا وَقَبْ
İzē vegabbb
سُبْحَانَكَ
Sübbbhâneke
يَجْعَلُونَ
Yecccalûne
أَطْعَمَهُمْ
Etttamehum
لَمْ تَقْتُلُونَ
Lem tegggtulûne
مُلْحِقْ
Mülhıggg
يَدْخُلُونَ
Yeddd[k]hulûne
gibi...
Şedde ve idgam, kalkaleye manidir.
İklab ve kalkale dersini pekiştirmek için aşağıdaki videoyu izleyebilirsin: